कल्पेशराज कुबल ज्या नाट्यगृहांबाहेर अनेकदा हाऊसफुल्लची पाटी झळकायची, त्याच नाट्यगृहांच्या प्रवेशद्वारांवर लागलेलं टाळं अद्याप उघडलं जात नाहीय. १५ ऑक्टोबरला सात महिने पूर्ण होऊनही नाट्यगृहं सुरू करण्यासाठी सरकारकडून कोणत्याही हालचाली होताना दिसत नाही. राज्याच्या सांस्कृतिक खात्याला वारंवार विनंती करुनदेखील नाट्यगृहं पडद्याआडच राहत असल्याची तक्रार रंगकर्मींकडून होऊ लागली आहे. आर्थिक विवंचनेत सापडलेले, नैराश्याच्या गर्तेत असलेले नाट्यनिर्माते, , रंगमंच कामगार हक्काच्या रंगभूमीसाठी करण्याच्या तयारीत आहेत. फेब्रुवारी - मार्च महिन्यात व्यावसायिक मराठी रंगभूमीवर सुमारे चाळीस नाटकं सुरू होती. गेल्या वर्षी नोव्हेंबर - डिसेंबर महिन्यात रंगभूमीवर सुमारे पस्तीस नवी नाटकं दाखल झाली होती. करोनामुळे मार्च महिन्यात या नाटकांवर अचानक पडदा पडला. एक नाटक चालवण्यासाठी कलाकार, रंगमंच कामगार, तंत्रज्ञ आणि इतर लोक धरुन साधारण पस्तीस ते चाळीस जण काम करत असतात. या चाळीस जणांचं घर त्या एका नाटकावर चालत असतं. अशी चाळीस नाटकं धरली तरी; (काही मंडळी एकाहून अधिक नाटकांमध्ये सहभागी असतात) अंदाजे सोळाशे कुटुंब केवळ मुंबईत नाट्यव्यवसायावर अवलंबून आहेत. चार जणांचं कुटुंब धरलं तरी तब्बल ६ हजार ४०० लोक नाटकावर जगतात. हा केवळ ढोबळ आकडा असला, तरी आणखी सुमारे हजार कुटुंबं अप्रत्यक्षपणे नाट्यव्यवसायावर अवलंबून आहेत. अगदी तिकीटबारीवर बसणाऱ्यांपासून कँटिन चालवणाऱ्यांपर्यंत सर्वांचीच रोजीरोटी बंद झालीय. नोंदणी असलेल्या रंगमंच कामगारांची संख्या १०५० च्या घरात आहे. नाट्यगृहं बंद असल्यानं बहुतेक जण निराशेच्या गर्तेत अडकले आहेत. तारीख पे तारीख... अनलॉकनंतर अर्थचक्राला गती मिळावी यासाठी मनोरंजन क्षेत्रातर्फेही प्रयत्न केले जात आहेत. नाट्यगृहं आणि नाटकाच्या प्रयोगांना परवानगी मिळावी यासाठी 'मराठी नाट्य व्यावसायिक निर्माता संघ-मुंबई'ने नाट्य व्यवसायाशी संबंधित घटक संस्थाची सहमती घेऊन, राज्य सरकारला १५ सप्टेंबरला 'नमुना नियमावली सादर केली होती. यासंदर्भात त्यानंतर पंधरा दिवसांनी म्हणजे ३० सप्टेंबर रोजी राज्याचे सांस्कृतिक कार्यमंत्री अमित देशमुख यांनी 'मराठी नाट्य व्यावसायिक निर्माता संघ-मुंबई'च्या पदाधिकाऱ्यांशी चर्चा केली. येत्या पंधरा दिवसांमध्ये नाट्यपरिषदेच्या माटुंगा येथील यशवंतराव चव्हाण नाट्यगृहाला भेट देणार असल्याचं आश्वासन देशमुख यांनी दिलं होतं. परंतु, ही भेट अद्यापही झालेली नाही. नाट्यव्यावसायिकांच्या प्रश्नांकडे सरकारचं लक्ष वेधून घेण्यासाठी मंत्रालयाबाहेर उपोषण करण्यावर नाट्यनिर्माते आणि रंगकर्मी गांभीर्यानं विचार करत असल्याचं कळतंय. सांस्कृतिक खात्याला पत्र, भेटी, वारंवार विनंती करुनही खात्याचं नाट्यसृष्टीकडे दुर्लक्ष होत आहे. आम्हाला जगवा किंवा जगू द्या हेच आमचं आता म्हणणं आहे. नाट्यप्रयोग करणं हा आमचा रोजगाराचा हक्क आहे. तो अजून किती काळ आमच्यापासून तुम्ही हिरावून घेणार आहात? गेल्या सात महिन्यांचा काळ आम्ही कमाईविना काढला आहे. आता अधिक काळ हातावर हात ठेवून आमचं घर चालणार नाही. कोण्या रंगकर्मीनं आत्महत्या करण्याची वाट तुम्ही पाहत आहात का? सरकारकडून येणाऱ्या सर्व नियम-शर्तींनुसार आम्ही नाट्यप्रयोग करायला तयार आहोत. नाट्यसृष्टी हे आमचं स्वतःचं कुटुंब आहे. यातील सदस्यांना आम्हाला उपाशीपोटी ठेवायचं नाही. सरकारने आमच्या प्रश्नाची दखल घेतली नाही, तर नाईलाजानं आम्हाला आंदोलन करावं लागेल. - राहुल भंडारे, प्रमुख कार्यवाह (मराठी नाट्य व्यावसायिक निर्माता संघ) मुंबई, उपनगरं, ठाणे आणि नवी मुंबईतील मराठी नाटकांसाठीची नाट्यगृहं : अंदाजे १६ रंगमंच कामगार मुंबई : १ हजार ५० मार्चमध्ये सुरू असलेली : चाळीस व्यावसायिक नाटकं एका मराठी व्यावसायिक नाटकावर अवलंबून असलेली कुटुंबं : अंदाजे ३५ ते ४० कुटुंब
from Marathi Bollywood News, Marathi Cinema News https://ift.tt/3dzKcPV
